Γ.Χ. Εγκαίνια Έκθεσης I Ομιλία I Ρεσιτάλ Πιάνου
20:00 Εγκαίνια και επσίκεψη της έκθεσης με την επιμελήτρια Νίνα Καψάλη
21:00 Ομιλία Κώστα Τσούγκρα “Έννοια και καταβολές της μουσικής ερμηνείας: οι βασικές αρχές της ερμηνευτικής προσέγγισης του Γιώργου Χατζηνίκου”
21:30 “Σύγχρονη ελληνική μουσική για σόλο πιάνο” Ρεσιτάλ πιάνου της Φανής Καραγιάννη
Το Σάββατο 15 Ιουλίου 2023 και ώρα 20.00 εγκαινιάζεται η επετειακή έκθεση με τίτλο «100 ΧΡΟΝΙΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΣ» με αφορμή τα 100 χρόνια που συμπληρώνονται απο τη γέννηση του μεγάλου μουσικού το 1923, στην αίθουσα «Γιώργος Χατζηνίκος». H έκθεση αποτελεί μια οπτική και ακουστική αφήγηση της ζωής, του διαπρεπή στο εξωτερικό, Έλληνα σολίστ, Διευθυντή Ορχήστρας και μουσικοπαιδαγωγού. Στην καρδιά του χόρτου, μια τριασδιάστατη διαδραστική ιστοριογραμμή ιχνηλατεί τους σημαντικότερους σταθμούς του στο ταξίδι του στη μουσική, ως μαέστρος, πιανίστας και παιδαγωγός. Οι θεατές που θα επισκεφτούν την έκθεση θα έχουν την ευκαιρία να «γνωρίσουν» τον Γιώργο Χατζηνίκο μέσα από ένα προσωπικό ταξίδι ανακάλυψης της ιστορίας του. Ο σχεδιασμός της έκθεσης επιτρέπει στους θεατές να ορίσουν εκείνοι το πόσο θα αφεθούν στο ταξίδι της ανακάλυψης του μουσικού. Ολόκληρη η έκθεση επεκτείνεται σε μια λευκή προθήκη γεμάτη με αναμνήσεις υλικές και άυλες. Για καθε σχεδόν έκθεμα που βρίσκεται σε φυσική μορφή, δίπλα του ένα QR code μεταφέρει τον επισκέπτη, σε οπτικοακουστικές αφηγήσεις του Γιώργου Χατζηνίκου, σε μουσικά ακούσματα και σε ψηφιακά άλμπουμ που ντύνουν με εικόνες την πολυδιάστατη ζωή του.
*Προτείνεται οι επισκέπτες στην έκθεση να έχουν μαζί τους ακουστικά και QR code scanner στο κινητό τους.
Σχεδιασμός και επιμέλεια
Αντιγόνη Καψάλη
Ιστορικός τέχνης / Ανεξάρτητη Επιμελήτρια / Εικαστικός
Pre-concert talk: Ομιλία Κώστα Τσούγκρα με τίτλο: “Έννοια και καταβολές της μουσικής ερμηνείας: οι βασικές αρχές της ερμηνευτικής προσέγγισης του Γιώργου Χατζηνίκου”. Οι ερμηνείες του Γιώργου Χατζηνίκου έχουν μια σπάνια διαύγεια και μια ουμανιστική εκφραστικότητα, η οποία κάνει και το πιο δύσκολο έργο προσβάσιμο στον ακροατή και ικανό να τον συγκινήσει, ανεξάρτητα από την εποχή και την τεχνοτροπία που το έργο εκπροσωπεί, ενώ παράλληλα το ίδιο ποιοτικά ερμηνευτικό αποτέλεσμα πετύχαινε όχι μόνο ως πιανίστας, αλλά και ως μαέστρος, καθώς είχε τη σπάνια ικανότητα να μπορεί να εμπνεύσει τους μουσικούς και να τους μεταδώσει τη βαθιά γνώση του για το έργο και την αγάπη του για τη μουσική. Η ομιλία επιχειρεί να συνοψίσει τις απόψεις του Γ.Χ. για την μουσική ερμηνεία, έχοντας ως αφετηρία αφενός τα γραπτά κείμενά του και αφετέρου την ακρόαση των ερμηνειών του και την παρακολούθηση των σεμιναρίων του.
Ρεσιτάλ: Σύγχρονη Ελληνική Μουσική για σόλο πιάνο με έργα Ελλήνων Συνθετών 20ου και 21ου αιώνα – Φανή Καραγιάννη, πιάνο
Πρόκειται για ένα ρεσιτάλ με έργα 10 Ελλήνων συνθετών που καλύπτουν μια σχετικά μεγάλη χρονική περίοδο, με ημερομηνίες γέννησης των συνθετών από το 1904 ως το 1986 ενώ αντίστοιχα οι ημερομηνίες δημιουργίας των έργων εκτείνονται από το 1939 ως το 2020.
Μέσα από αυτά τα χρονολογικά πλαίσια προκύπτουν δύο ομάδες έργων: έργα συνθετών της παλαιότερης γενιάς (Ν. Σκαλκώτας, Γ.Α. Παπαϊωάννου, Α. Κουνάδης, Κ. Νικήτας), γραμμένα από το 1939 ως το 1966, και έργα συνθετών της νεότερης γενιάς (Χ. Σαμαράς, Κ. Τσούγκρας, Β. Κίτσος, Γ. Σακαλλιέρος, Δ. Μαρωνίδης και Γ. Κουτούλα), γραμμένα κατά τα τελευταία 17 χρόνια (2003-2020). Η νεότερη ομάδα των συνθετών δραστηριοποιείται σε σημαντικά μουσικά ιδρύματα της Θεσσαλονίκης, όπως το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ και το Κρατικό Ωδείο της πόλης.
Τα περισσότερα από αυτά τα έργα ηχογραφήθηκαν σε 2 CDs με τίτλους:
Fani Karagianni: Contemporary Greek Music for Solo Piano – [Phasma 0044]
Costas Tsougras: Monograms (Solo and Ensemble Works) – [Phasma 0043]
Φανή Καραγιάννη: Γεννήθηκε στη Λάρισα. Είναι πιανίστα, παιδαγωγός και μουσικολόγος. Σπούδασε πιάνο με τις Λίλα Ρίζου και Christine Fressinier, και Ανώτερα θεωρητικά με τους Δημήτρη Δημόπουλο (πτυχίο αρμονίας) και Χρήστο Σαμαρά (πτυχία αντίστιξης και φούγκας). Είναι απόφοιτος και κάτοχος master του τμήματος Μουσικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ.
Καθοριστική στην μουσική της πορεία υπήρξε η εμπνευσμένη διδασκαλία του Γ. Χατζηνίκου τόσο στα ατομικά μαθήματα ή μαθήματα μουσικής δωματίου όσο και σε γενικότερες παρακολουθήσεις διαλέξεων ή συναυλιών.
Παρακολούθησε σεμινάρια πιάνου, μουσικής δωματίου και τσέμπαλου με τους: Α. Γαρουφαλή, Δ. Τουφεξή, Μ.Tirimo, Μ. Δαλμάτη, Τ. Αποστολίδη, Br. Fredriksen, D. Deliponti, L. Boyadjieva, D. Athanasof, M. Margaunt, L. Kuhne, C. Fressinier, A. Krustev.
Επί σειρά ετών διατέλεσε μόνιμος συνοδός πιάνου όλων σχεδόν των οργάνων, διαφόρων χορωδιών και συνόλων μουσικής δωματίου. Το ρεπερτόριό της εκτείνεται από την μπαρόκ ως τη σύγχρονη εποχή κάτι που διαφαίνεται στην οργάνωση και θεματολογία των συναυλιών της. Έχει δώσει ατομικά ρεσιτάλ καθώς και συναυλίες μουσικής δωματίου σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού (Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Φινλανδία, Γερμανία, Βέλγιο κα).
Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την μελέτη της σύγχρονης μουσικής ενώ πραγματοποίησε αρκετές πρώτες εκτελέσεις έργων του 20ου και 21ου αιώνα. Αρκετοί Έλληνες συνθέτες έχουν γράψει για εκείνη νέες συνθέσεις. Παρουσίασε σε α΄πανελλήνια εκτέλεση έργα των El. Allberga, Ed. Roxbough, Al. Schnittke, Fr. Lerdahl, A. Part, Χ. Σαμαρά, Κ. Τσούγκρα, Γ. Σακαλλιέρου, Δ. Οικονόμου κ.α. Κατά καιρούς έχει συνεργαστεί με τις τάξεις σύνθεσης των: Χρ. Σαμαρά, Μ. Λαπιδάκη, Κ. Τσούγκρα, Λ. Χατζηλεοντιάδη και Β. Κίτσου για την πρώτη παρουσίαση έργων των νεότερων συνθετών.
Το 2021 εκδόθηκε από την εταιρεία Phasma Music, CD της με τίτλο: “Contemporary Greek Μusic for solo piano”, με πληθώρα έργων Ελλήνων συνθετών, πολλά εκ των οποίων παρουσιάζονται σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση. Την ίδια χρονιά συμμετείχε ως ερμηνεύτρια με δύο έργα στο CD: “Costas Tsougras-Monograms” (Solo and Ensemble Works)
To 2022 υλοποιήθηκε η ιδέα της, με τη έκδοση του βιβλίου «Τέσσερις συνθέτες δημιουργούν για νέους ερμηνευτές (2022)» (30 κομμάτια για πιάνο, από Προκαταρκτική έως και Μέση, Εκδόσεις Φ. Νάκας). Τα έργα απευθύνονται σε νεαρούς ερμηνευτές και οι συνθέτες (Σ. Δαλαμπίρα, Γ. Κουτούλα, Π. Κυριατζίδης και Α. Παπαδημητρίου) υπήρξαν απόφοιτοι μαθητές της τάξης πιάνου της ίδιας.
Διδάσκει στο ωδείο Φ. Νάκας (παράρτημα Θεσσαλονίκης). Μαθητές της έχουν βραβευτεί σε διαγωνισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Κώστας Τσούγκρας: Ο συνθέτης-μουσικολόγος Κώστας Τσούγκρας γεννήθηκε στο Βόλο το 1966 και σπούδασε μουσική στο Ελληνικό Ωδείο Βόλου (πτυχίο ακορντεόν 1982, πτυχίο αρμονίας 1990). Μετά από σπουδές στο Χημικό Τμήμα του ΑΠΘ (πτυχίο 1987), σπούδασε στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ (πτυχίο 1993, διδακτορικό 2002 με θέμα την ανάλυση των “44 παιδικών κομματιών” του Γιάννη Κωνσταντινίδη, επιβλ. Δ. Γιάννου) και θεωρητικά/σύνθεση στο Νέο Ωδείο Θεσσαλονίκης (δίπλωμα σύνθεσης 1998, τάξη Χρήστου Σαμαρά). Είναι καθηγητής Συστηματικής Μουσικολογίας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και καθηγητής θεωρητικών και σύνθεσης στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Η μουσικολογική του έρευνα έχει εκδοθεί σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά και συλλογικούς τόμους (Routledge, Grove Music Online, Musicae Scientiae, Music Perception, Quaderni dell’ Istituto Liszt, κ.α.). Συνθέτει από το 1992 σε ένα ελεύθερο ατονικό ιδίωμα που χαρακτηρίζεται από φθογγοκεντρικότητα και μουσικό συμβολισμό. Η μουσική του έχει ερμηνευτεί και ηχογραφηθεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Αγγλία, ΗΠΑ, Βέλγιο, Εσθονία, Γερμανία, Ρωσία, Κίνα, Βουλγαρία, κ.α.) από καταξιωμένους σολίστ, σύνολα και ορχήστρες (Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής, dissonART, Νέο Ελληνικό Κουαρτέτο, Κουαρτέτο Αιμίλιος Ριάδης, Idee Fixe, Piandaemonium, Iowa Brass Quintet, Norbotten NEO, Uwe Matschke, Δ. Χανδράκης, Κ. Ράπτης, Θ. Σωτηριάδης, Δ. & Ν. Δημόπουλος, Α. Λιακάκης, Τ. Γουβέλης, Κ. Χάρδας, Ο. Καρύδης, Κ. Δεστούνης, Φ. Καραγιάννη, κ.α.). Είναι μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών από το 1999, την οποία και εκπροσώπησε ως προσκεκλημένος συνθέτης στις World Music Days της ISCM το 2012 στο Βέλγιο και το 2019 στην Εσθονία. Το 2022 εκδόθηκε CD από την Phasma Music με έργα του μουσικής δωματίου.